Người dân tranh thủ giao dịch bất động sản trước khi luật mới có hiệu lực, khiến khoản thu từ chuyển nhượng đất tăng mạnh trong 9 tháng đầu năm.
Theo số liệu từ Cục thuế TP HCM, 9 tháng, thu thuế thu nhập cá nhân và phí trước bạ từ chuyển nhượng bất động sản đạt 6.540 tỷ đồng, tăng gấp rưỡi so với cùng kỳ. Trong đó, 75% là thu thuế thu nhập cá nhân chuyển nhượng địa ốc, còn lại phí trước bạ.
Hai khoản thu này tăng cao so với cùng kỳ năm ngoái, theo lý giải của ngành thuế thành phố, chủ yếu do người dân có tâm lý muốn hoàn tất giao dịch mua bán trước ngày 1/8 - thời điểm Luật Đất đai 2024 có hiệu lực.
Điều này thể hiện qua số thu thuế thu nhập cá nhân trong tháng 6 và 7, tăng 50-80% so với cùng kỳ. Sau 1/8, lượng người giao dịch bất động sản giảm, kéo theo số lượt nộp thuế tháng 8 sụt 32% và giảm 28% về tiền nộp.
Đến 21/9, khi UBND TP HCM cho tạm áp dụng bảng giá đất cũ, số lượt nộp thuế tăng 9% so với một tháng trước đó. Số tiền nộp cũng cao hơn 19% so với cùng kỳ, với 446 tỷ đồng. Diễn biến tương tự cũng ghi nhận với khoản thu lệ phí trước bạ từ giao dịch bất động sản.
Các khoản thu ngân sách khác từ đất (gồm tiền sử dụng đất, thuế đất nông nghiệp và phi nông nghiệp...) cũng tăng 58% so với cùng kỳ, đạt 10.510 tỷ đồng trong 9 tháng. Tuy nhiên, so với dự toán, tiến độ thu mới đạt 26% kế hoạch năm.
Cụ thể, thu tiền sử dụng đất đạt 5.933 tỷ đồng, tăng gần 54% so với cùng kỳ. Trong kỳ phát sinh một số khoản nộp đột biến, như 811 tỷ đồng được Công ty Nhà Khang Phúc nộp cho dự án ở huyện Bình Chánh. Khoản thu này tăng mạnh so với năm ngoái, nhưng chưa đảm bảo tiến độ khi chỉ đạt 17% so với dự toán do Quốc hội, Chính phủ giao năm nay. Nguyên nhân là việc triển khai các dự án tại thành phố gặp nhiều khó khăn do vướng pháp lý, thủ tục đấu giá, thị trường...
Hay thu từ tiền thuê đất đạt 4.234 tỷ đồng, tăng 72% so với cùng kỳ. Khoản này tăng do một số đơn vị địa ốc nộp tiền thuê đất một lần, như Công ty Cổ Phần Tập đoàn Đất Xanh là 156 tỷ, Công ty cổ phần Cơ khí xây dựng giao thông 115 tỷ đồng.
Lũy kế 9 tháng, các khoản thu từ đất (gồm giao dịch bất động sản) tại TP HCM là l17.050 tỷ đồng, tăng 56% so với cùng kỳ. Trong tuần đầu tháng 10, số thu này tăng thêm 17.504 tỷ đồng.
Thực tế, theo giới phân tích, dòng tiền đang có xu hướng dịch chuyển từ các kênh đầu tư như chứng khoán sang bất động sản. VinaCapital dẫn các nguồn tin của họ cho rằng nhiều khả năng khối lượng giao dịch địa ốc tăng tới 35% so với cùng kỳ năm trước trong 9 tháng đầu 2024.
Ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt - Giám đốc bộ phận Tiếp thị dự án nhà ở CBRE - đánh giá các kênh tài chính thời gian qua diễn tiến khá bấp bênh, nên nhà đầu tư có xu thế điều hướng dòng tiền. Theo ông, bất động sản luôn là lựa chọn trước nhất mỗi khi nhà đầu tư muốn tìm nơi trú ẩn cho tài sản hay dịch chuyển dòng tiền của họ, vì "độ an tâm khi sở hữu một ngôi nhà rất lớn".