Trong năm 2021, nhiều chính sách, luật mới có hiệu lực đã góp phần ổn định thị trường bất động sản trong bối cảnh nền kinh tế và xã hội chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19.
Năm 2021, nhiều chính sách luật có hiệu lực tác động đến thị trường bất động sản. Ảnh minh họa
Kinh doanh bất động sản không bắt buộc về vốn pháp định 20 tỉ đồng
Khoản 1 Điều 10 Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định "tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (sau đây gọi chung là doanh nghiệp) và có vốn pháp định không được thấp hơn 20 tỉ đồng, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này".
Tuy nhiên, Luật Đầu tư 2020 có hiệu lực từ ngày 01/01/2021 sửa đổi thành "tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (sau đây gọi chung là doanh nghiệp), trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.”
Như vậy, theo quy định mới nhất, tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản chỉ phải thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã (trừ trường hợp tổ chức, hộ gia đình, cá nhân bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê mua bất động sản quy mô nhỏ, không thường xuyên) mà không cần đáp ứng yêu cầu về vốn pháp định.
Kiểm soát chặt phân lô bán nền tràn lan
Từ ngày 1/1/2021, Nghị định 148/2020/NĐ-CP có hiệu lực, trong đó có các quy định về điều kiện phân lô bán nền dự án nhà ở được siết chặt.
Theo đó, ba khu vực không được phép làm dự án nhà ở dưới hình thức phân lô bán nền gồm địa bàn các phường của các đô thị loại đặc biệt và đô thị loại I trực thuộc Trung ương; khu vực có yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị; mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực trở lên và các tuyến đường cảnh quan chính trong đô thị.
Quy định mới này được đánh giá phù hợp với nhu cầu thực tiễn và sức mua của thị trường vì đã cho phép thực hiện dự án nhà ở dưới hình thức phân lô, bán nền tại các huyện thuộc các đô thị loại đặc biệt và đô thị loại I trực thuộc Trung ương và tại các đô thị loại II, III, IV, V,…
Nghị định này cũng quy định điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa. UBND cấp tỉnh căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết từng địa phương để quy định cụ thể về điều kiện tách thửa, hợp thửa đất, diện tích tối thiểu được tách theo từng loại đất. Quy định mới này chặt chẽ hơn giúp quản lý và kiểm soát tình trạng phân lô bán nền tràn lan.
Lãi suất cho vay nhà ở xã hội là 4,8%/năm
Ngày 22/4/2021, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quyết định số 697/QĐ-NHNN về mức lãi suất vay vốn để mua, thuê mua nhà ở xã hội, xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở là 4,8%/năm.
Ngoài ra, vào tháng 5/2021, Quỹ phát triển nhà ở TP.HCM (HOF) có Công văn số 667/QPTNO-TĐ triển khai cho vay mua nhà ở với lãi suất 4,7%/năm đối với cán bộ công nhân viên chức, quân đội, công an, dân quân tự vệ… thuộc các đơn vị trên địa bàn hưởng lương từ ngân sách thành phố.
Người vay tiền tại HOF phải có hộ khẩu thường trú tại thành phố, có thời gian làm việc từ 3 năm liên tục trở lên, có khả năng tài chính trả trước tiền mua nhà tối thiểu 30% giá trị căn nhà, căn hộ và chứng minh nguồn thu nhập ổn định để trả vốn, lãi vay. Hiện mức cho vay tối đa là 900 triệu đồng/hồ sơ nhưng không quá 70% giá trị căn nhà/căn hộ. Thời hạn cho vay tối đa 20 năm.
Nghị định số 54/2021/NĐ-CP quy định về đánh giá sơ bộ tác động môi trường ban hành ngày 21/5/2021. Nghị định này quy định chi tiết về đánh giá sơ bộ tác động môi trường; áp dụng đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động đầu tư, đầu tư công, đầu tư theo phương thức đối tác công tư, đầu tư xây dựng và hoạt động cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, trừ trường hợp cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo yêu cầu của nhà đầu tư.
Thông tư số 06/2021/TT-BXD quy định về phân cấp công trình xây dựng và hướng dẫn áp dụng trong quản lý hoạt động đầu tư xây dựng có hiệu lực từ 15/8/2021.
Thông tư này quy định chi tiết về phân cấp công trình xây dựng và hướng dẫn áp dụng cấp công trình xây dựng trong quản lý các hoạt động đầu tư xây dựng theo quy định tại khoản 4 Điều 5 Luật Xây dựng năm 2014 đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng năm 2020 và khoản 2 Điều 3 Nghị định 06/2021/NĐ-CP.
Thông tư này áp dụng với người quyết định đầu tư, chủ đầu tư, chủ sở hữu, người quản lý, sử dụng công trình, nhà thầu trong nước, nhà thầu nước ngoài, các cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng và các tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng tại Việt Nam.
Từ ngày 1/9, nhiều chính sách liên quan nhà ở có hiệu lực
Thông tư 09/2021/TT-BTNMT về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, trong đó có nhiều điểm mới liên quan đến sổ đỏ. Người dân khi đi làm sổ đỏ không cần nộp bản sao các giấy tờ tùy thân như chứng minh thư, căn cước, sổ hộ khẩu mà sử dụng dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Quy định mới này phù hợp với chủ trương đơn giản hóa thủ tục hành chính, giúp người dân không cần mang theo nhiều loại giấy tờ khi đi làm các thủ tục đất đai.
Thông tư này cũng quy định thêm các trường hợp biến động được cấp sổ đỏ, trường hợp phải ghi xác nhận thay đổi vào cấp sổ đỏ đã cấp, quy định mới về hỗ trợ khi thu hồi đất,… Những thay đổi này sẽ giúp giải quyết phần nào những vướng mắc, bất cập trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong thời gian qua.
Nghị định 69/2021/NĐ-CP quy định chi tiết về việc cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thuộc diện quy định tại Điều 110 của Luật Nhà ở, bao gồm: việc kiểm định đánh giá chất lượng nhà chung cư, việc lập, phê duyệt kế hoạch cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; yêu cầu về quy hoạch đối với khu vực cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; việc lựa chọn chủ đầu tư dự án.
Những điểm mới này kỳ vọng sẽ giải quyết cơ bản các vướng mắc trong thời gian qua để giúp việc cải tạo chung cư cũ thoát khỏi tình trạng chậm tiến độ bởi chính những “rào cản” chính sách.
Ngoài ra, Bộ Xây dựng cho biết nhiều chính sách đang được cơ quan chức năng đẩy mạnh để tháo gỡ các điểm nghẽn về pháp lý. Một số điều khoản quy định của của Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản cũng sẽ được Bộ Xây dựng sửa đổi trong cuối năm tới. Đây sẽ là tín hiệu tốt cho cả người bán lẫn người mua khi hàng loạt nút thắt được gỡ bỏ, hàng trăm dự án ách tắc được cởi trói.