Tp.HCM trong quy hoạch đến năm 2050: Thành phố toàn cầu
Theo quy hoạch phát triển Tp.HCM giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố được xác định là một đô thị đặc biệt với một trung tâm chính và sáu khu vực đô thị trực thuộc. Mục tiêu đến năm 2050 là phát triển Tp.HCM thành đô thị toàn cầu hấp dẫn, bền vững, trung tâm kinh tế, tài chính, và dịch vụ của châu Á.
Tổ chức đô thị: “Làng trong phố, phố trong làng”
Quy hoạch đô thị đến năm 2030 tập trung sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã, dựa trên các tiêu chí diện tích và dân số. Định hướng phát triển cân bằng giữa đô thị và nông thôn, kết hợp bảo tồn giá trị truyền thống và phát triển bền vững. Thành phố Thủ Đức tiếp tục là đô thị loại I, trong khi năm khu vực gồm Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, và Cần Giờ sẽ được phát triển để đạt tiêu chuẩn nâng cấp thành các thành phố trực thuộc.
Phát triển không gian đa chiều
Tp.HCM sẽ mở rộng không gian thông qua quy hoạch không gian ngầm, không gian nước, và không gian số. Các khu vực được tổ chức theo hướng đa trung tâm, với các đô thị tri thức, công nghiệp, và dịch vụ. Những vùng đệm sinh thái giữa các đô thị cũng sẽ được chú trọng phát triển.
Mô hình thành phố đa trung tâm
Sau năm 2030, Tp.HCM sẽ xây dựng các đô thị theo mô hình đa trung tâm, bao gồm đô thị trung tâm, Thủ Đức, Củ Chi - Hóc Môn, Bình Chánh, quận 7 - Nhà Bè, và đô thị sinh thái biển Cần Giờ. Ranh giới các đô thị sẽ được xác định dựa trên quyết định của cấp có thẩm quyền, hướng đến hoàn thiện mô hình thành phố đa trung tâm vào năm 2050.
Đề xuất tổ chức thêm các thành phố trực thuộc
TS Trần Du Lịch từng đề xuất không chuyển đổi các huyện thành quận, mà thay vào đó, xây dựng các huyện đủ điều kiện thành các thành phố trực thuộc. Trước năm 2030, Tp.HCM có thể tổ chức thêm một đến hai thành phố mới. Sau đó, các huyện như Củ Chi và Cần Giờ sẽ được nâng cấp, tạo thành năm thành phố vệ tinh gồm Thủ Đức, phía Tây, Nam, Bắc, và đô thị sinh thái biển Cần Giờ.
Giao thông chiến lược: Yếu tố then chốt
Phát triển giao thông là nhiệm vụ ưu tiên trong quy hoạch. Tp.HCM cần hoàn thiện các tuyến đường Vành đai 2, 3, 4, và trục Bắc - Nam. Tuyến đường ven sông Sài Gòn và các cửa ngõ giao thông như Quốc lộ 13, 22, 1 và 50 cũng được đề xuất xử lý trong giai đoạn 2025-2026 để giảm các điểm nghẽn, tạo động lực phát triển bền vững cho thành phố.