Khắc phục hạn chế từ cơ chế hiện hành
Theo Luật Nhà ở 2014, từ năm 2015, nhà đầu tư chỉ có thể triển khai dự án nhà ở thương mại khi sở hữu quyền sử dụng đất ở. Tuy nhiên, quy định này bị đánh giá là chưa linh hoạt, khiến nhiều khu vực mới phát triển gặp khó khăn trong việc triển khai các dự án quy mô nhỏ, đặc biệt là phân khúc nhà ở giá rẻ.
Để khắc phục, dự thảo Nghị quyết đang được trình Quốc hội đề xuất thí điểm trong 5 năm, cho phép chuyển đổi đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải đất ở và các loại đất khác cùng thửa, nhằm phát triển dự án nhà thương mại.
Điểm nhấn: Ưu tiên phân khúc nhà ở bình dân
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), nhấn mạnh rằng, thí điểm nên tập trung vào các dự án nhà ở bình dân – nơi có nhu cầu thực sự từ đại đa số người dân. Theo ông, thị trường hiện nay đang mất cân đối nghiêm trọng khi nguồn cung tập trung vào phân khúc cao cấp, trong khi phân khúc vừa túi tiền lại bị bỏ ngỏ.
Việc phát triển nhà ở giá rẻ sẽ không chỉ giải quyết nhu cầu cấp thiết, mà còn giúp tái cấu trúc thị trường, đảm bảo sự phát triển bền vững và giảm thiểu rủi ro bong bóng bất động sản.
Các tiêu chí để đảm bảo tính khả thi
Dự thảo nghị quyết trình Quốc hội đưa ra nhiều quy định để đảm bảo việc thí điểm không gây tác động tiêu cực:
- Các dự án thí điểm phải nằm trong khu vực đô thị, không thuộc diện phải thu hồi đất.
- Diện tích đất ở được phép tăng thêm tối đa 30% so với hiện trạng, theo quy hoạch đất đai từng tỉnh.
- Đất trồng lúa và các khu vực bảo vệ an ninh lương thực sẽ được kiểm soát chặt chẽ để tránh bị chuyển đổi không hợp lý.
Ngoài ra, UBND cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm đề xuất danh mục khu đất được chọn thí điểm, trình HĐND cùng cấp phê duyệt. Đồng thời, các nhà đầu tư có thể đề xuất bổ sung các khu đất phù hợp vào danh mục này.
Thách thức và cơ hội từ thị trường
Thời gian qua, một số huyện ven Hà Nội như Thanh Oai, Hoài Đức đã ghi nhận giá đấu thầu đất tăng cao, có nơi lên tới 100 triệu đồng/m². Mặc dù gần đây thị trường đã giảm nhiệt, nhưng giá đất vẫn duy trì ở mức cao từ 55-75 triệu đồng/m². Trong bối cảnh này, việc mở rộng đất làm nhà ở giá rẻ được xem là giải pháp giúp giảm áp lực giá bất động sản, đồng thời đáp ứng nhu cầu thực sự của người dân.
Kỳ vọng về sự thay đổi
Việc thí điểm mở rộng đất cho phân khúc nhà ở bình dân là bước đi quan trọng để tháo gỡ khó khăn về nguồn cung bất động sản, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững. Dự kiến, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua nghị quyết này vào ngày 30/11, mở ra cơ hội lớn cho thị trường nhà ở tại Việt Nam.
Ghi nhận lợi ích từ chính sách mới:
- Tăng nguồn cung nhà ở bình dân, đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân.
- Giảm áp lực về giá nhà đất, tạo điều kiện cho nhiều người tiếp cận nhà ở.
- Hỗ trợ tái cấu trúc thị trường bất động sản, hướng tới phát triển bền vững.
Việc mở rộng đất làm nhà ở giá rẻ không chỉ là giải pháp trước mắt, mà còn là nền tảng để giải quyết bài toán nhà ở lâu dài tại Việt Nam.